Osteoartritis van het MTP1-gewricht: welke testen en interventies kun je doen?

Osteoartritis van het MTP1-gewricht  wordt erkend als een van de meest voorkomende oorzaken van voetpijn bij mensen van middelbare leeftijd en ouder. Een onderzoek uit 2017 bespreekt mogelijke interventies en een  onderzoek uit juni van dit jaar bespreekt onder meer  een correlatie tussen passieve niet-gewichtdragende (NWB) maximale dorsaalflexie van het eerste MTP-gewricht en sagittale kinematica.

Adequate dorsaalflexie range of motion (ROM) van het MTP1-gewricht is essentieel tijdens de terminal stance en pre-swing fase voor een soepele progressie van het lichaamszwaartepunt over de voet.  Bij mensen met osteoartritis in het MTP1-gewricht resulteert de beperkte ROM van het MTP1- gewricht in een kortere paslengte, een kortere stance fase en low gear afwikkeling. Dit kan zorgen voor hoge plantaire drukken aan de laterale zijde van de voorvoet.  In een onderzoek dat gepubliceerd is in J Foot Ankle Res is gekeken of er een verband is tussen  passieve niet-gewichtdragende (NWB) maximale dorsaalflexie van het eerste MTP-gewricht en sagittale kinematica bij personen met röntgenologisch bevestigde 1e MTP-gewrichtsartrose.

Aan- en afwezigheid bewegingsbeperking MTP1
De ROM van het MTP1-gewricht kan passief en niet-belast getest worden in de behandelbank door passieve dorsaalflexie van het MTP1-gewricht te maken. Indien deze beweging passief beperkt is (<60°) mag verwacht worden dat een zowel passieve als dynamische bewegingsbeperking van het MTP1-gewricht aanwezig is. Uit het onderzoek blijkt namelijk een correlatie aanwezig te zijn tussen het aantal graden dorsaalflexie bij passief testen en dynamisch testen

Kinematica
Naast een bewegingsbeperking in het MTP1-gewricht is ook een beperking van plantairflexie in art. talocruralis gevonden bij een bewegingsbeperking van het MTP1-gewricht. Indien het het MTP1-gewricht beperkt is, vindt een afwikkeling over de  schuine (oblique) as plaats (low-gear afwikkeling) in plaats van over de transversale as (high-gear afwikkeling). Dit is het gevolg van een kortere hefboom tussen de plantairflexoren van het enkelgewricht en de voorvoet. Hierdoor vindt er een meer lateraal afwikkelingpatroon plaats en een minder efficiënte propulsie. Er is geen correlatie gevonden tussen een bewegingsbeperking in het MTP1-gewricht en beweging in de knie en heup.

Interventies bij hallux limitus en rigidus
Is er iets te zeggen over de conservatieve aanpak van osteoartritis in het MTP1-gewricht? In een onderzoek  uit 2017 (2) is bij mensen met osteoartritis in het MTP1-gewricht onder meer gekeken naar het effect op pijnvermindering door het dragen van een rockerschoen in vergelijking met een geprefabriceerde zool. Deze zool is vergelijkbaar met een podotherapeutisch inlay met een SA-25. Bij deelnemers met geprononeerde voeten (een FPI-score van> 7), werden 4-graden mediale (varus) wiggen over de volledige lengte aangebracht op orthesen totdat de FPI-score met ten minste 2 punten afnam.

Gunstig op de zolen leken mensen te reageren die bij de baseline meer pijn vertoonden en meer moeite met lopen hadden en bovendien tijdens de test hun zolen vaker droegen. Door het vrij leggen van MTP1 wordt ruimte gecreëerd voor plantairflexie van de eerste straal tijdens propulsie, waardoor dorsaalflexie in het MTP1-gewricht gemaakt kan worden.

Mensen met een hallux rigidus leken gunstig te reageren  op de rockerschoen die ervoor zorgt dat de dorsaalflexie in het MTP1-gewricht beperkt blijft en de schoen de afwikkeling van de voet overneemt. De rocker leek over het algemeen iets minder bij te dragen aan de positieve effecten dan de zolen. Dit kan echter komen doordat mensen de rockerschoen onvoldoende dragen.  De onderzoekers stellen dat er verder onderzoek nodig is om factoren te identificeren die een positieve behandelingsrespons voorspellen op behandelingen voor osteoartritis in het MTP1-gewricht.

Samenvattend
Er is een correlatie aanwezig tussen het aantal graden dorsaalflexie bij passief testen en dynamisch testen.

Door een  bewegingsbeperking in het MTP1-gewricht als gevolg van osteoartritis, en daardoor een beperkte plantairflexie in het art. talocruralis, vindt een minder efficiënte, low gear afwikkeling plaats. Dit kan zorgen voor hoge plantaire drukken aan de laterale zijde van de voorvoet.

Een podotherapeutische inlay met een SA 2-5 kan beweging in het MTP1-gewricht stimuleren bij een hallux limitus. Om te compenseren voor een hallux rigidus zou een rockerschoen met stugge loopzool en afwikkeling gebruikt kunnen worden.

 

Bron : Mijn.bsl